|
|
|
|
|
BOŻE COŚ POLSKĘ - polska, katolicka (ciesząca się poważaniem także w innych wyznaniach chrześcijańskich) pieśń religijna. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku konkurowała z Mazurkiem Dąbrowskiego o uznanie za hymn państwowy. Wyrosła z hymnu Alojzego Felińskiego (słowa; muzyka - Jan Nepomucen Piotr Kraszewski) na cześć cara Pieśń narodowa za pomyślność króla z 1816 roku (powstałej na zamówienie księcia Konstantego i adresowane do cara Aleksandra I) i angielskiego hymnu God save the King. Pierwotnie w refrenie pieśni Felińskiego padały słowa: Naszego króla zachowaj nam Panie, jako hołd dla cara Aleksandra I, na rocznicę ogłoszenia Królestwa Polskiego. Już w następnym roku nieoficjalnie zaczęto śpiewać w tym miejscu Naszą ojczyznę racz nam wrócić, Panie. Melodia pieśni została uproszczona i upodobniona do melodii pieśni religijnej "Bądź pozdrowiona, Panienko Maryja". Pieśń zaczęła funkcjonować w obiegu jako pieśń konspirantów, a po klęsce powstania listopadowego stała się manifestacją uczuć patriotycznych. Do początkowych dwóch zwrotek dwie kolejne, zatytułowane Hymn do Boga o zachowanie wolności dodał Antoni Górecki. Jednocześnie pieśń zaczęto śpiewać na melodię Bądź pozdrowiona, Panienko Maryjo, później na melodię Serdeczna Matko (autorem muzyki do najwcześniejszej wersji był Jan N. Kraszewski).. W zaborze rosyjskim została zakazana w 1862 roku. W rok później towarzyszyła powstańcom i stąd nazwano ją Marsylianką 1863 roku. Była wielokrotnie przekładana na inne języki. Po uzyskaniu niepodległości śpiewano już Ojczyznę wolną pobłogosław Panie, by w czasach okupacji hitlerowskiej oraz w PRL ponownie powrócić do nieco zmienionej wersji, proszącej o przywrócenie wolności Ojczyźnie: Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie. Obecnie znów powrócono do wersji z prośbą o błogosławieństwo wolnej ojczyzny. 1. Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki Otaczał blaskiem potęgi i chwały, Coś ją osłaniał tarczą swej opieki Od nieszczęść, które pognębić ją miały. ref.:Przed Twe ołtarze zanosim błaganie: Ojczyznę wolną pobłogosław, Panie! (Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie!) (Ojczyznę wolną racz zachować, Panie!) 2. Ty, któryś potem tknięty jej upadkiem Wspierał walczących za najświętszą sprawę, I chcąc świat cały mieć jej męstwa świadkiem W nieszczęściach samych pomnażał jej sławę. ref.:Przed Twe ołtarze zanosim błaganie: Ojczyznę wolną pobłogosław, Panie! (Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie!) (Ojczyznę wolną racz zachować, Panie!) 3. Wróć nowej Polsce świetność starożytną, Użyźniaj pola, spustoszałe łany, Niech szczęście, pokój, na nowo zakwitną, Przestań nas karać, Boże zagniewany. ref.:Przed Twe ołtarze zanosim błaganie: Ojczyznę wolną pobłogosław, Panie! (Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie!) (Ojczyznę wolną racz zachować, Panie!) 4. Jedno Twe słowo, o wielki nasz Panie, Zniszczyć i w prochy obrócić nas zdolne, A gdy zasłużym na Twe ukaranie, Obróć nas w prochy, ale w prochy wolne! ref.:Przed Twe ołtarze zanosim błaganie: Ojczyznę wolną pobłogosław, Panie! (Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie!) (Ojczyznę wolną racz zachować, Panie!) 5. Powstała z grobu na Twe władne słowo Polska, wolności narodów chorąży, Pierzchnęły straże, a ponad jej głową Znowu swobodnie Orzeł Biały krąży! ref.:Przed Twe ołtarze zanosim błaganie: Ojczyznę wolną pobłogosław, Panie! (Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie!) (Ojczyznę wolną racz zachować, Panie!) MODLITWA ZA OJCZYZNĘ KS. PIOTRA SKARGI Boże, Rządco i Panie narodów, z ręki i karności Twojej racz nas nie wypuszczać, a za przyczyną Najświętszej Maryi Panny, Królowej naszej, błogosław Ojczyźnie naszej, by Tobie zawsze wierna - chwałę przynosiła imieniowi Twemu, a syny swe wiodła ku szczęśliwości. Wszechmogący, wieczny Boże, wzbudź w nas szeroką i głęboką miłość ku braciom i najmilszej matce, Ojczyźnie naszej, byśmy jej i ludowi Twemu, swoich pożytków zapomniawszy, mogli służyć uczciwie. Ześlij Ducha Świętego na sługi Twoje, rządy naszego kraju sprawujące, by wedle woli Twojej ludem sobie powierzonym mądrze i sprawiedliwie zdołali kierować. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen MSZA GREGORIAŃSKA - jest to trzydzieści Mszy Świętych odprawianych w intencji jednego zmarłego, w ciągu kolejnych trzydziestu dni (przez jednego lub wielu kapłanów - w skrajnym przypadku trzydziestu różnych). Msze te mogą być odprawiane w różnych miejscach. Msze te mogą być odprawiane tylko za jednego zmarłego, nigdy zaś zbiorowo za wielu zmarłych. Dwie "Gregorianki" tego samego cyklu nie mogą być odprawione tego samego dnia. Zawsze muszą to być dni po sobie następujace. Od zasady ciągłosci mszy Gregoriańskich istnieją jednak wyjątki. Kapłan może przerwać odprawianie mszy gregoriańskich w dni: - Triduum Paschalnego, - gdy zaistnieje bez winy kapłana nieprzewidziana przeszkoda (np. choroba) - niektórych czynności duszpasterskich (np. msza pogrzebowa lub msza za nowożeńców) Trzeba jednak pamietać że kapłan jest zobowiazany do "uzupełnienia" liczby mszy gregoriańskich do trzydziestu. Gdyby się zdarzyło, że kapłan z własnej winy zaniedbał odprawienia Mszy św., to zobowiązany jest do odprawienia "od nowa" trzydziestu mszy w intencji zmarłego. Ofiarując "Gregoriankę" za kogoś z naszych bliskich zmarłych bardzo pomagamy mu w osiągnięciu nieba. ODPUST PARAFIALNY - jest świętem patronalnym kościoła parafialnego, święto patrona kościoła i parafii. W tym dniu odprawiana jest uroczysta Msza Św., organizowane są procesje, przedstawienia lub homilie ukazujące postać patrona kościoła. Organizuje się wspólne zabawy i spotkania. Bardzo ważnym momentem w tym dniu, jest możliwość dostąpienia szczególnych łask, poprzez uzyskanie odpustu zupełnego. Ażeby ułatwić świętowanie, wolno obchód liturgiczny ku czci patrona przenieść na najbliższy dzień wolny, np. na niedzielę po właściwym wspomnieniu. Odpust parafialny w Gorzycach Wielkich obchodzony jest w Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa Jest to święto ruchome - obchodzone w piątek po drugiej niedzieli po Zesłaniu Ducha Św., najczęściej w czerwcu. ODPUSTY - ogromny skarbiec łaski Miłosiernego Boga. Darowanie kary doczesnej za popełnione grzechy. >>> więcej ... ROK LITURGICZNY - przyjęty w danej religii - cykliczny podział roku z wyróżnieniem obchodzonych dni świątecznych, obrzędów i innych, związanych z liturgią i teologią danego wyznania. Rok liturgiczny Kościoła katolickiego (podział) - Niedziele - Uroczystości, święta, wspomnienia - Dni powszednie - Okresy Liturgiczne - Okres Adwentu - Okres Narodzenia Pańskiego - Okres Wielkiego Postu - Okres Świętego Triduum Paschalnego - Okres Wielkanocny - Okres zwykły w ciągu roku - Wybrane dni świąteczne w ciągu roku Rok liturgiczny - to wspomnienie zbawczego misterium Jezusa Chrystusa w ciągu jednego roku kalendarzowego, rozpoczyna się w pierwszą niedzielę Adwentu, która przypada między 27 listopada a 3 grudnia. W trakcie jednego roku przekazywana jest cała historia zbawienia, opisana na kartach Biblii. Kolejno odsłaniane jest całe Misterium Chrystusa: oczekiwanie, zwiastowanie, nadejście, działalność, śmierć, zmartwychwstanie. Każdy dzień w kalendarzu jest dniem liturgicznym i trwa od północy do północy. Obchód niedzieli i uroczystości rozpoczyna się wieczorem dnia poprzedniego. Niedziela - Pierwszy dzień każdego tygodnia nazywa się dniem Pańskim. W tym dniu Kościół obchodzi misterium paschalne zgodnie z tradycją apostolską wywodzącą się od samego dnia Zmartwychwstania Chrystusa. Dlatego niedziela jest pierwotnym dniem świątecznym. Ze względu na swoje szczególne znaczenie niedziela ustępuje tylko uroczystościom oraz świętom Pańskim. Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu i Okresu Wielkanocnego mają pierwszeństwo przed wszystkimi świętami Pańskimi i wszystkimi uroczystościami. Uroczystości wypadające na te niedziele przenosi się na poniedziałek, chyba że zbieżność zachodzi w Niedzielę Palmową albo w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. Na niedzielę zasadniczo nie wyznacza się na stałe innego obchodu. Wyjątki od tego to: - w niedzielę w czasie oktawy Narodzenia Pańskiego obchodzi się święto Świętej Rodziny - w niedzielę po dniu 6 stycznia obchodzi się święto Chrztu Pańskiego - w niedzielę po Wielkanocy obchodzi się Święto Miłosierdzia Bożego - w niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego obchodzi się uroczystość Najświętszej Trójcy - w ostatnią niedzielę zwykłą obchodzi się uroczystość Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata - tam gdzie uroczystość Objawienia Pańskiego, Wniebowstąpienia i Najśw. Ciała i Krwi Chrystusa nie obchodzi się jako święto nakazane, należy je wyznaczyć na niedzielę, która stanie się ich własnym terminem, w następujący sposób: >>> Objawienie Pańskie na niedzielę wypadającą między 2 a 8 stycznia >>> Wniebowstąpienie na 7 niedzielę Okresu Wielkanocnego >>> Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa na niedzielę po Najświętszej Trójcy Uroczystości, święta, wspomnienia - Obchody liturgiczne zależnie od znaczenia, jakie się im przypisuje, dzielą się na: uroczystości, święta i wspomnienia. Uroczystości zalicza się do głównych dni, a ich obchód rozpoczyna się w dniu poprzednim od I nieszporów. Niektóre uroczystości mają specjalny formularz Mszy wigilijnej, którego się używa wieczorem w dniu poprzedzającym uroczystość, jeżeli odprawia się Mszę w godzinach wieczornych. Niedziela w kalendarzu liturgicznym ma rangę uroczystości, stąd obchód świętowania niedzieli rozpoczyna się w sobotę I nieszporami niedzieli. Umożliwia to sprawowanie w sobotę wieczorem mszy według formularza niedzielnego. Obchód największych uroczystości Zmartwychwstania i Narodzenia Pańskiego trwa przez osiem dni. Święta obchodzi się w granicach dnia naturalnego, nie mają zatem I Nieszporów, chyba że wypadają w niedziele zwykłe albo w niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i zajmują ich miejsce. Wspomnienia dzielą się na obowiązkowe i dowolne. Wspomnienia obowiązkowe, które wypadają na dni Wielkiego Postu, można obchodzić tylko jako wspomnienia dowolne. Jeżeli w jednym dniu wpisano w kalendarzu kilka wspomnień dowolnych, można obchodzić tylko jedno z nich, a inne się opuszcza. W zwykłe soboty, w które nie wypada wspomnienie obowiązkowe, można obchodzić wspomnienie dowolne Najświętszej Maryi Panny. Dni powszednie - Dni tygodnia następujące po niedzieli nazywa się dniami powszednimi i obchodzi się je w różny sposób, zależnie od stopnia ich ważności: - Środa Popielcowa i dni Wielkiego Tygodnia od Wielkiego Poniedziałku do Wielkiego Czwartku włącznie mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi dniami liturgicznymi - dni powszednie Adwentu od dnia 17 do dnia 24 grudnia włącznie i wszystkie dni powszednie Wielkiego Postu mają pierwszeństwo przed wspomnieniami obowiązkowymi - inne dni powszednie ustępują uroczystościom i świętom Okresy Liturgiczne - Okres Adwentu - trwa od czwartej niedzieli przed 25 grudnia do 24 grudnia włącznie. Okresy Liturgiczne - Okres Narodzenia Pańskiego - od 25 grudnia (Boże Narodzenie) do niedzieli po 6 stycznia włącznie. Okresy Liturgiczne - Okres Wielkiego Postu - od Środy Popielcowej do Mszy Wieczerzy Pańskiej wyłącznie, odprawianej wieczorem w Wielki Czwartek. Ponadto ostatnia niedziela przed Wielkim Czwartkiem, zwana Niedzielą Palmową, rozpoczyna obchody szczególnego okresu zwanego Wielkim Tygodniem. Wielki Tydzień nie jest jednak formalnie wydzielonym okresem w roku liturgicznym. Okresy Liturgiczne - Okres Świętego Triduum Paschalnego - Od Mszy Wieczerzy Pańskiej, odprawianej wieczorem w Wielki Czwartek, do II Nieszporów po południu Niedzieli Zmartwychwstania włącznie. Ponadto wszystkie nabożeństwa, licząc od liturgii Wigilii Paschalnej, odprawianej w Wielką Sobotę koniecznie po zapadnięciu zmroku, do II Nieszporów Niedzieli Wielkanocnej włącznie, są wspólnym elementem okresu Triduum i okresu wielkanocnego. Okresy Liturgiczne - Okres Wielkanocny - Od liturgii Wigilii Paschalnej, odprawianej w Wielką Sobotę, do Uroczystości Zesłania Ducha Św. włącznie. Okresy Liturgiczne - Okres zwykły w ciągu roku - część pierwsza – od poniedziałku po niedzieli po 6 stycznia (Święto Chrztu Pańskiego) do wtorku przed Środą Popielcową, - część druga – od poniedziałku po Uroczystości Zesłania Ducha Św. do soboty przed I Niedzielą Adwentu Okresy Liturgiczne - Wybrane dni świąteczne w ciągu roku >>> pełny wykaz świąt kościelnych ... ROTA - utwór poetycki Marii Konopnickiej, a także pieśń hymniczna. Powstała pod wpływem oburzenia prześladowaniami polskości w zaborze pruskim. Wiersz składa się z czterech zwrotek, z czego trzy stanowią kanon jednej z polskich pieśni patriotycznych pod tym samym tytułem. Pieśń została po raz pierwszy wykonana publicznie 15 lipca 1910 na uroczystości odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie zorganizowanej w rocznicę 500-lecia bitwy pod Grunwaldem. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była kontrkandydatem Mazurka Dąbrowskiego do określenia mianem hymnu narodowego. Pieśń była również jedną ze śpiewanych w czasie stanu wojennego w Polsce w latach 80. XX wieku; wówczas w zwrotce drugiej fragment "...Aż się rozpadnie w proch i pył / krzyżacka zawierucha" zamieniano na "...Aż się rozpadnie w proch i pył / sowiecka zawierucha". 1. Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, Nie damy pogrześć mowy, Polski my naród, polski lud, Królewski szczep piastowy. Nie damy, by nas gnębił wróg. Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! 2. Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy ducha, Aż się rozpadnie w proch i pył Krzyżacka (sowiecka) zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg. Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! 3. Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz, Ni dzieci nam germanił, Orężny wstanie hufiec nasz, Duch będzie nam hetmanił. Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg. Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! 4. Nie damy miana Polski zgnieść Nie pójdziem żywo w trumnę Na Polski imię, na Jej cześć Podnosim czoła dumne Odzyska ziemię dziadków wnuk Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! ŚWIĘTA KOŚCIELNE - dni roku liturgicznego które nakładają na katolika pewien obowiązek. Można wyróżnić dwa rodzaje świąt: święta obowiązkowe i nieobowiązkowe - Święta obowiązkowe lub jak kto woli, święta nakazane, to uroczystości liturgiczne, w czasie obchodów których wierni są zobowiązani do uczestniczenia we mszy świętej oraz do powstrzymania się od prac niekoniecznych, które „utrudniają oddawanie Bogu czci oraz utrudniają korzystanie z należytego odpoczynku duchowego i fizycznego i przeżywanie radości właściwej dniowi świątecznemu”. Święta nakazane wyznacza i ich obchody reguluje Kodeks prawa kanonicznego . Lista świąt obowiązkowych w naszym kraju * Każda niedziela ! (w tym Niedziela Wielkanocna), * 1 stycznia - Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, * 6 stycznia - Uroczystość Objawienia Pańskiego, * Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało - święto ruchome obchodzone w czwartek po uroczystości Najświętszej Trójcy), * 15 sierpnia - Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, * 1 listopada - Uroczystość Wszystkich Świętych, * 25 grudnia - Uroczystość Narodzenia Pana naszego Jezusa Chrystusa, - Święta nieobowiązkowe to dni liturgiczne, w czasie obchodów których wierni nie są zobowiązani do uczestniczenia we mszy świętej, ale świąteczny charakter - zwłaszcza dni określonych jako uroczystości, święta i wspomnienia obowiązkowe - zobowiązuje jednak w 'duchu' do uczestniczenia w nabożeństwach kościelnych. Konferencja Episkopatu w każdym kraju może, za uprzednią aprobatą Stolicy Apostolskiej, niektóre z dni świątecznych nakazanych znieść lub przenieść na niedzielę. Pełny wykaz świąt kościelnych >>> więcej ... ZAKONY, ZGROMADZENIA - MĘSKIE - wykaz zakonów i zgromadzeń wraz z ich nazwami łacińskimi >>> więcej ... ZAKONY, ZGROMADZENIA - ŻEŃSKIE - wykaz zakonów i zgromadzeń wraz z ich nazwami łacińskimi >>> więcej ... |
|
|
|